Dünya Plastik Kirliliği Krizinin Eşiğinde: Her Yıl 52 Milyon Ton Atık Yeryüzünü Boğuyor

Dünyada her yıl 52 milyon ton plastik atık, çevreyi ve insan sağlığını tehdit eden büyük bir sorun haline geliyor. Küresel plastik kirliliği, özellikle atık toplama hizmetlerinin yetersiz olduğu ülkelerde devasa boyutlara ulaştı ve bu durum, 1.2 milyar insanın hayatını doğrudan etkiliyor. Yeni yapılan bir çalışma, dünyadaki plastik atık krizi üzerine endişe verici bulgular sunuyor.

Küresel Plastik Kirliliğinin Kapsamı

Araştırmaya göre, dünya genelinde 57 milyon ton plastik atık üretiliyor ve bunun üçte ikisinden fazlası toplanmamış çöplerden oluşuyor. Özellikle Güneydoğu Asya ve Afrika’nın Sahra Altı bölgesi gibi gelişmekte olan ülkeler, atık yönetimi sistemlerinin yetersizliği nedeniyle bu krizin merkezinde yer alıyor. Leeds Üniversitesi’nden Profesör Costas Velis, bu sorunun arkasında yatan temel nedenin, birçok ülkenin kaynak eksikliği olduğunu belirtiyor. Hükümetler, plastik atıkların yönetiminde yetersiz kalıyor, bu da milyonlarca ton plastik atığın doğaya karışmasına neden oluyor.

Nijerya’nın Lagos, Hindistan’ın Yeni Delhi ve Angola’nın Luanda şehirleri, en fazla plastik atık üreten bölgeler arasında. Hindistan, yıllık 9.3 milyon ton plastik atık ile listenin başında yer alırken, bu miktar birçok ülkenin ürettiği plastik atığın iki katı. Buna karşın, Çin, plastik atık sorunuyla mücadelede önemli ilerlemeler kaydetmesine rağmen listede dördüncü sırada yer alıyor.

Plastik Kirliliği ve İnsan Sağlığı

Plastik kirliliği sadece çevresel bir tehdit olmakla kalmıyor, aynı zamanda insan sağlığı için de büyük bir risk oluşturuyor. Mikroplastikler, daha büyük plastik atıkların zamanla parçalanması sonucu oluşuyor ve artık dünyanın en uzak köşelerinde bile bulunabiliyor. Mariana Çukuru’ndan Everest Dağı’nın zirvesine kadar her yerde karşımıza çıkan mikroplastikler, artık insan vücuduna kadar ulaştı. Çeşitli araştırmalar, mikroplastiklerin içme suyunda, hatta insanların kalp, beyin ve üreme organları gibi hayati dokularında biriktiğini ortaya koyuyor. Bilim insanları, mikroplastiklerin uzun vadeli sağlık etkilerini henüz tam olarak bilmeseler de, bu bulgular büyük bir endişe yaratıyor.

Velis, bu durumu bir “zaman ayarlı bomba” olarak nitelendirerek, mikroplastiklerin özellikle Güney Yarımküre’deki gelişmekte olan ülkelerde daha yaygın olduğunu belirtiyor. “Bu parçacıklar, soluduğumuz hava, içtiğimiz su ve yediğimiz gıdalarda bulunuyor,” diyerek durumu özetliyor.

Plastik Üretimi ve Çözüm Yolları

Plastik kirliliği konusunda uzmanlar, sadece atık yönetimiyle bu sorunun çözülemeyeceği konusunda uyarıyor. GAIA isimli küresel çevre adaleti savunucuları ağından Neil Tangri, plastik üretiminin azaltılmasının bu krizin çözümü için elzem olduğunu vurguluyor. Yalnızca kirlilikle mücadele etmek yeterli olmayacak, plastik üretiminin hızla artması bu krizi daha da derinleştiriyor. Birleşmiş Milletler, küresel plastik üretiminin 2050 yılına kadar üç katına çıkabileceğini öngörüyor, bu da dünyayı plastik atık içinde boğulma tehlikesiyle karşı karşıya bırakıyor.

Kasım ayında Güney Kore’de düzenlenecek olan küresel plastik kirliliğiyle mücadeleye yönelik bağlayıcı bir anlaşma üzerindeki nihai müzakereler öncesinde, hükümetler ve endüstriler üzerinde baskı artıyor. Uzmanlar, eğer acil önlemler alınmazsa, gelecek nesillerin plastik atıklarla dolu bir dünya miras alacağını ve bu durumun çevre ve insan sağlığı üzerinde felaket boyutlarında sonuçlara yol açabileceğini belirtiyorlar.

Sonuç Olarak

Dünya, hızla büyüyen plastik atık kriziyle başa çıkmaya çalışırken, bu sorunun sadece plastik kirliliğiyle değil, aynı zamanda plastik üretiminin kontrol altına alınmasıyla çözülebileceği açıkça görülüyor. Aksi takdirde, hem çevremiz hem de sağlığımız bu atıkların yükü altında ezilmeye devam edecek.

İridaa Forum ile tüm sorularınız cevabı hazır!