Avrupa’nın en büyük nükleer enerji santrali olan Zaporizhzhia’da, Pazar günü korkutucu bir gelişme yaşandı. Avrupa’nın En Büyük Nükleer Santralinde Yangın çıkması, devam eden çatışmaların ortasında nükleer güvenlik konusunda ciddi endişeler yarattı.
Görsel olarak oldukça endişe verici olan yangına rağmen, her iki taraf da şu ana kadar radyasyon seviyelerinde herhangi bir artış belirtisi olmadığını bildirdi. Ancak yangının neden çıktığı konusunda belirsizlik sürüyor.
Yangının Gizemli Kökenleri
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), Zaporizhzhia tesisinde birkaç patlamanın ardından kuzey bölgesinden yoğun duman yükseldiğini gözlemledi. IAEA, yangının ardından hemen hasarı değerlendirmek için tesise erişim talep etti. Ancak, yangının sorumlusu konusunda henüz net bir açıklama yapılmadı. IAEA Başkanı Rafael Grossi, “Bu sorumsuz saldırılar, tesisin nükleer güvenliğini tehlikeye atıyor ve bir nükleer kazaya neden olma riskini artırıyor. Bu saldırılar derhal durdurulmalıdır,” dedi.
Yangın, Ukrayna’nın 2022’de başlayan savaşın ardından Rusya topraklarına gerçekleştirdiği en büyük saldırıdan birkaç gün sonra meydana geldi. Bu saldırı, Rus güçlerinin son dönemdeki saha kazanımlarıyla birlikte çatışmanın yeni bir aşamasına işaret ediyor.
En Büyük Nükleer Santralinde Yangın
Rusya devlet haber ajansları TASS ve RIA, Pazar gecesi ana yangının söndürüldüğünü bildirdi. RIA, Rus nükleer enerji şirketi Rosatom’a atıfta bulunarak, yangının bir soğutma kulesine yapılan drone saldırısı sonucu başladığını öne sürdü, ancak bu iddiayı destekleyecek herhangi bir kanıt sunulmadı. Buna karşılık, Ukrayna’nın nükleer enerji şirketi Energoatom, yangının Rusya’nın “ihmali” veya kasıtlı kundakçılığı sonucu çıkmış olabileceğini iddia etti. Energoatom ayrıca, Rusya’nın tesisin soğutma kulelerini askeri teçhizat ve patlayıcılar depolamak için kullanıyor olabileceğini ima etti, ancak bu iddia da kanıtlanmadı.
Karşılıklı Suçlamalar ve Cevap Arayışları
Pazartesi sabahı itibarıyla yangının kesin nedeni belirsizliğini koruyordu. Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy, Rusya’yı yangını çıkarmakla suçladı. Zelenskiy, Ukrayna kontrolündeki Nikopol şehrinden Rus işgali altındaki tesisi görebilen bir videoda, soğutma kulesinden yükselen yoğun siyah dumanı ve kule tabanındaki alevleri gösterdi.
Öte yandan, Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Maria Zakharova, Kiev’i tesisi kasten yok etmeye çalışmakla suçlayarak, bu durumu “nükleer terör” yaratma amacı taşıyan bir eylem olarak nitelendirdi. IAEA, X (eski adıyla Twitter) üzerinden yaptığı bir açıklamada, tesisin soğutma kulelerinden birine potansiyel bir drone saldırısı bildirildiğini belirtti. Ancak bu karşılıklı suçlamalar, tesisin çevresinde devam eden gerginliği ve güvensizliği daha da artırdı.
Zelenskiy, yaptığı açıklamada, “Şu anda radyasyon göstergeleri normal. Ancak Rus teröristler nükleer santrali kontrol ettikleri sürece durum normal değildir ve olamaz,” dedi.